Kwaliteitsstatuut in 2022

Wat betekent het LKS voor jou?

Op 1 januari 2022 is er een nieuwe versie van het kwaliteitsstatuut in werking getreden: het landelijk kwaliteitsstatuut GGZ (LKS). Dat betekent dat zorgaanbieders vanaf 1 januari handelen naar de geest van het LKS en voor 1 juli 2022 hun eigen kwaliteitsstatuut moeten aanpassen aan het LKS. Alle zorgaanbieders hebben hierover ook een mail gehad van www.ggzkwaliteitsstatuut.nl.

Tijdpad: wat moet je als zorgaanbieder doen?

Heb je al een kwaliteitsstatuut? Je huidige kwaliteitsstatuut is gebaseerd op het format versie 1.0 of 2.0. Je moet voor 1 juli 2022 op www.ggzkwaliteitsstatuut.nl je statuut aanpassen naar format 3.0. Dit nieuwe kwaliteitsstatuut wordt getoetst aan de criteria uit het LKS (zie de documenten format vrijgevestigden en format instellingen). Als je kwaliteitsstatuut is goedgekeurd, is declaratie van zorg op basis van dit statuut mogelijk (let op: ZPM hanteert de veldafspraak tijdelijke invulling regiebehandelaren, zie hieronder).
Wijzig je je kwaliteitsstatuut nog niet, dan kun je met je goedgekeurd kwaliteitsstatuut op basis van formats versie 1.0 of 2.0 zorg declareren tot en met 31 december 2022.
Heb je nog geen kwaliteitsstatuut en ga je starten als zorgaanbieder? Je vult op www.ggzkwaliteitsstatuut.nl direct het format versie 3.0 in. Je hebt een goedgekeurd kwaliteitsstatuut nodig om zorg te kunnen verlenen in de curatieve GGZ.

Wat is er gewijzigd in het LKS?

Er wordt een onderscheid gemaakt in vier categorieën complexiteit (categorie A t/m D), afhankelijk van de complexiteit van de problematiek en de complexiteit van het zorgaanbod.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen de rollen indicerend regiebehandelaar en coördinerend regiebehandelaar.
De indicerend en coördinerend regiebehandelaar moet deelnemen aan een (multidisciplinair) lerend netwerk.

De basisprincipes: kwaliteit van zorg, ruimte voor professionals en collegiaal leren

Met deze drie wijzigingen streeft het Zorginstituut, de opsteller van het LKS, naar inzichtelijkheid over de kwaliteit van zorg, het benutten van arbeidspotentieel en het stimuleren van reflectie in een lerend netwerk. Het LKS biedt professionals en aanbieders de ruimte om met volgens deze basisprincipes het eigen kwaliteitsstatuut vorm te geven. Wijk je af van de gestelde eisen, dan moet je dat motiveren (comply or explain). Op verschillende plekken in het format zijn open tekstvelden, waarin je deze motivatie kunt opnemen.

Categorieën A t/m D

Op basis van de complexiteit van de problematiek en de complexiteit van het zorgaanbod, wordt in het LKS de zorg in vier categorieën ingedeeld:

Categorie A: situaties waarbij de problematiek en het zorgaanbod laagcomplex zijn.
Categorie B: situaties waarbij de problematiek hoogcomplex is en het zorgaanbod laagcomplex.
Categorie C: situaties met hoogcomplexe problematiek en hoogcomplex aanbod.
Categorie D: crisiszorg.

In de praktijk is het lastig de categorieën af te bakenen, zeker het onderscheid tussen categorie A en B. De betrokken partijen werken aan een verduidelijking.

Je moet in het format LKS één of meerdere categorieën aankruisen, op basis van de problematiek van je cliënten en het zorgaanbod. In het format LKS kruis je ook aan of je zorg aanbiedt in de generalistische basis ggz of gespecialiseerde ggz. Deze indeling is van belang voor de bekostiging van de zorg (zorgprestatiemodel).

Indicerend en coördinerend regiebehandelaar

Het LKS omschrijft twee rollen voor de regiebehandelaar: indiceren en coördineren. Deze twee rollen kunnen door dezelfde regiebehandelaar worden uitgevoerd. Zeker in een vrijgevestigde praktijk zal dit zo zijn.

In het format LKS vul je in wie coördinerend en indicerend regiebehandelaar of – behandelaren zijn, ook vul je de BIG-nummers van deze persoon of personen in.

Deelname aan een lerend netwerk

In het LKS is opgenomen dat indicerend en coördinerend regiebehandelaren deelnemen aan een professioneel netwerk en een lerend netwerk. Het professioneel netwerk is het netwerk met andere zorgaanbieders in het kader van de behandeling (bijvoorbeeld de samenwerking met een huisarts, ggz-instellingen, veiligheidshuizen e.d.) Het lerend netwerk is een vorm van collegiaal leren, gericht op reflectie op het professioneel handelen van de deelnemers. In het LKS wordt het deelnemen aan een lerend netwerk verplicht gesteld voor regiebehandelaren. Deze lerende netwerken bestaan uit ten minste vijf regiebehandelaren en komen ten minste twee keer per jaar bij elkaar. Het netwerk is multidisciplinair, de regiebehandelaar kan ervoor kiezen in een monodisciplinair netwerk te participeren. Neem je deel aan een monodisciplinair lerend netwerk (bijvoorbeeld met alleen gz-psychologen en klinisch psychologen), dan moet je dit motiveren in je kwaliteitsstatuut. Het lerend netwerk kan een bestaande intervisiegroep zijn, als het aan deze voorwaarden voldoet.

In het format LKS wordt gevraagd wie de deelnemers aan het lerende netwerk zijn en op welke manier het netwerk invulling geeft aan samen leren en verbeteren. Licht dit toe in het vrije tekstveld. Als je lerend netwerk bestaat uit regiebehandelaren van één beroepsgroep, motiveer dan waarom je ervoor hebt gekozen om niet deel te nemen aan een multidisciplinair lerend netwerk.

Wie mag wanneer regiebehandelaar zijn?

In het LKS worden de categorieën A t/m D gekoppeld aan de benodigde vooropleiding, BIG-registratie en competenties van de coördinerend en indicerend regiebehandelaren (zie pagina 19 van het LKS). Daarnaast hanteert het zorgprestatiemodel in 2022 de veldafspraak tijdelijke invulling van het regiebehandelaarschap. Deze veldafspraak regelt welke regiebehandelaren in het zorgprestatiemodel hun inzet vergoed krijgen door de zorgverzekeraars. In deze veldafspraak wordt geen onderscheid gemaakt in indicerend en coördinerend regiebehandelaar of de categorieën A-D. Wel wordt onderscheid gemaakt tussen generalistische basis-ggz en specialistische ggz en vrije vestiging en ggz-instelling. Dit betekent voor de psychologische en pedagogische beroepen het volgende:

De gz-psycholoog kan de rol van indicerend en coördinerend regiebehandelaar vervullen:

In vrije vestiging in de generalistische basis-ggz
In een instelling in de generalistische basis-ggz
In een instelling in de gespecialiseerde ggz

De orthopedagoog-generalist kan de rol van indicerend en coördinerend regiebehandelaar vervullen:

In een instelling in de generalistische basis-ggz
In een instelling in de gespecialiseerde ggz

Hierbij is de volgende toelichting gegeven:

voor diagnostiek, behandeling en geneeskundige begeleiding van patiënten in een (complexe) persoonlijke afhankelijkheidsrelatie met (complexe) leer-, gedrags- of ontwikkelingsproblemen, als deze ten laste van de Zvw-gefinancierde geneeskundige ggz of forensische zorg komen. Het merendeel van de patiënten die ten laste van de Zvw of Wfz komen zijn jongvolwassenen en patiënten met bijkomende verstandelijke beperkingen.

De psychotherapeut kan de rol van indicerend en coördinerend regiebehandelaar vervullen:

In vrije vestiging in de generalistische basis-ggz
In een instelling in de generalistische basis-ggz
In vrije vestiging in de gespecialiseerde ggz
In een instelling in de gespecialiseerde ggz

De klinisch psycholoog en klinisch neuropsycholoog kunnen de rol van indicerend en coördinerend regiebehandelaar vervullen:

In vrije vestiging in de generalistische basis-ggz
In een instelling in de generalistische basis-ggz
In vrije vestiging in de gespecialiseerde ggz
In een instelling in de gespecialiseerde ggz

Verhouding LKS en zorgprestatiemodel

Omdat het zorgprestatiemodel in 2022 de veldafspraak regiebehandelaren hanteert, kan zijn dat je een goedgekeurd kwaliteitsstatuut hebt, maar dat de zorg door de regiebehandelaar niet vergoed wordt door de zorgverzekeraars. Dit geldt bijvoorbeeld voor orthopedagogogen-generalist in de vrije vestiging. Op dit moment is niet duidelijk of hier nog mogelijkheden zijn. P3NL en de beroepsverenigingen zetten zich in voor het behouden en vergroten van de professionele ruimte in het LKS, gericht op kwaliteit van zorg, transparantie naar de cliënt en inzetten van bekwame professionals.